Pek çoğumuz yaptıklarımızın nasıl göründüğünü,beğenilip beğenilmediğini bilmek isteriz. Aynı zamanda yaptıklarımızı daha iyi yapabilir miyiz veya herhangi bir engel oldu ise bir daha ki sefere nasıl bunu aşabileceğimizin formülünü ararız.

Geri bildirimler davranışlarınızın yarattığı etkiler hakkında farkındalığı arttırırken mevcut güçlü yanlarınızı güçlendirmenize , gelişim fırsatlarınızı da geliştirmenize olanak sağlar.

Sadece iş yaşamında değil hayatın her alanında geri bildirim almalısınız.Ve eğer bir takım içinde yönetici rolünüz varsa da mutlaka etkili geri bildirimler verebilmelisiniz.

Etkili geribildirimler almanın ve vermenin kolay bir şey olmayabileceğine bir önceki yazımın sonunda değinmiştim.

Bunun en temel nedeni iletişim halinde olan bireyler olarak (alıcı/verici) zihinlerimizdeki önyargılarımız ve gelen etkilere karşın verdiğimiz duygusal tepkilerimizdir. Hepimiz duymak istemediğimiz bir şey duyduğumuzda buna bir şekilde tepki veririz.

Geribildirim alan kişi de veren kişi de rahatlık bölgesi sınırlarını zorlamak hatta kendilerini bu sınırların dışında tutmak durumundadırlar.

Süreç sırasında muhtemel oluşabilecek önyargı ve duygusal tepkilere örnekler verecek olursak;

Geri bildirim veren kişinin zihninde;

“Ya beni yanlış anlarsa!” Varsayım…Endişe

“Mevcut İlişkimiz zarar görecek!” Varsayım…Korku

“Beni tersleyecek!” Varsayım…Korku

“Şimdi ben bunu ona nasıl söyleyeceğim?” Endişe…Korku

“Daha önce söylediklerimden pişman oldum.Bu kez de olursa…” Kötü deneyim…Suçluluk…Korku

Geri bildirim alan kişinin zihninde;

“Sen kim oluyorsun bana bunu söylüyorsun?” Kabullenmeme…Öfke

“Hayır! Ben kesinlikle böyle bir şey yapmadım.Beni yanlış anlamışsın” Kaçış …İnkar

“Sen önce kendi işine bak.Üstelik bu benden değil Ahmet’ten kaynaklı bir şeydi” Kaçış …Suçlama

“Ben bunu yaptım çünkü…..dan dolayı” Kaçış…Gerekçe üretme

“Olur böyle şeyler.Normaldir” Göz ardı etme …Sorunu kabullenme

Örnekler çoğaltılabilir.Kişiden kişiye durum farklı da olabilir ancak bu tür potansiyel bariyerler süreç içinde sizi bekliyor olacaktır.Bu nedenle farkında olmanızda fayda var.

Geri bildirimleri alan kişi aşağıdaki 4 tutumdan birini seçecek, verilen geri bildirimi zihninde ya kabul edecek ya da etmeyecektir.

1. Tutum: Bu geri bildirimi anladım.Bu konuda bir şey yapmam bana fayda sağlayacak
2. Tutum:Bilmiyorum!Sanki beni biraz rahatsız etti.Beni yansıttığını düşünmüyorum.
3. Tutum:Bu konuda ortadayım.Yapsam da yapmasam da bir şey değişmeyecek
4. Tutum:Bunu sevdim.Umarım işe yarar!

Bunların içinden sadece birinci tutumu seçen alıcı geribildirimi zihninde kabul edecek ve aksiyona döndürecektir.Diğerlerinde ise büyük ihtimalle işe yaramayacaktır.Dördüncü tutum da size olumlu gelebilir ancak umut etmek aynı zamanda beklemek ve olmama ihtimali var anlamına da gelir ki kişi aksiyon almaktan ziyade kaderine razı olarak bekleme moduna geçebilir.

Peki geribildirimi kimden almak gerekir?

Aklınıza ilk olarak en yakın hissettiğiniz ve hakkınızda olumlu şeyler paylaşacak kişiler gelebilir. Size iddialı gelebilir ancak en yakın gördüğünüz kişilerden en doğru geri bildirim alamama ihtimaliniz yüksektir.Nedeni bu kişiler sizin ile oldukça fazla zaman geçirdiği ve farklı bir duygusal bağ oluştuğu için davranışlarınızı kabullenmiş ve artık sorun olarak görmüyor olabilirler.Öte yandan sizin ile olan ilişkilerinin potansiyel olarak zedelenme kaygısıdır. Aile içinde eşlerin birbirleri ile iletişimde yaşadıkları sorunların temelinin geri bildirim mekanizmasının sağlıklı çalışmaması olduğuna inanıyorum.Bu nedenle geribildirim isteyeceğiniz kişi veya kişileri çok dikkatli seçmelisiniz.

Bu kişiler sizi geribildirim istediğiniz konuda yeteri kadar gözlemleme şansı bulmuş kişiler olmalıdır. Konu sizin gelişimize katkı sağlamak olduğu için sürekli olumlu bildirimler duymanızdansa sizi zorlayacak ve direk bildirim vermekten çekinmeyecek birilerinin olması daha yararlı olabilir.Bu kişiler çok sıcak ilişki içinde olmadığınız birileri de olabilir.

Aynı projede çalıştığınız diğer departmandan bir iş arkadaşı, sık sık fikren karşı karşıya geldiğiniz meslektaşınız, sürekli aynı ortam içinde olmanıza rağmen çok sık konuşmadığınız biri, yeterki bildirim istediğiniz konuda sizi yeteri kadar gözlem yapmış biri olması yeterli.Bu girişiminizin geribildirim almak dışında ilişkileri geliştirmek , sorunları çözmek ve daha pek çok faydayı da beraberinde getirebileceğini unutmayın.Yeter ki  rahatlık bölgenizden çıkın ve kendinizi bu fırsatlar havuzuna bırakın.Evet ilk başta belki kolay olmayacak ancak sonra geribildirim almanın değerini emin olun göreceksiniz.

Şu ana kadar geribildirimin ne olduğunu, neden hepimiz için çok önemli olduğunu, üzerimizdeki potansiyel etkilerini ve kimden almanın daha verimli olabileceğini sizlerle paylaştım. Bu konuyu çok değerli bulduğum ve detaylarının olduğuna inandığım için birkaç bölüme ayırarak sizinle aktarmak istedim.

O nedenle bir sonraki yazımda Etkili Geri Bildirim almanın ve vermenin püf noktaları hakkında düşüncelerimi size iletiyor olacağım.

Saygılarımla

Murat Bektaşlar

SmartCare 

Geril Bildirim Alma… konulu yazımızı okumak için tıklayınız!